KRITIESE UITEENSETTING VAN DIE LEER VAN DIE WIT TEOLOGIE

SKRIFBESKOUING EN SKRIFGEBRUIK

Skrifbeskouing

Die Wit Teologie sê in hulle geloofsbelydenis die volgende aangaande die Woord van God: "Ons bely die Bybel as die Heilige Gees geïnspireerde Woord van Yahweh ons Vader waardeur Hy Sy volle plan en heilshandeling aan ons, Sy volk, openbaar" (Anon. 1990a:4). Die Wit Teologie erken dus wel dat die Bybel die Woord van God is, maar op bladsy 10 van dieselfde geloofsbelydenis word die volgende stelling gemaak: "Ons moet die Bybel onbevange bestudeer en glo en uitvoer wat proefondervindelik ontdek word sonder om dit weer te wil bind aan tradisie, gewoonte, oorlewering en akademiese ge-yktheid. Dit moet egter voortdurend getoets word aan die getuienis van ons mede-broeders" (my beklemtoning). Dit blyk uit die Wit Teologie se geskrifte dat die boodskap wat "ontdek" moet word die sogenaamde Israelwaarheid is wat nou eers geopenbaar word. So maak Neser (s.a.(2):7) byvoorbeeld die volgende stelling: "Die EINDTYD is op ons, en dit wat vir geslagte verborge was, word nou ge-openbaar" (beklemtoning F.W.C. Neser). Die vraag kan dus met reg gestel word of die Wit Teologie werklik die Woord van God as 'n afgeslote kanon aanvaar.

Die Wit Teologie verkondig ook dat daar 'n "geheime sleutel" is om die Bybel te verstaan. Dit is 'n hermeneutiese aangeleentheid waaroor net kortliks gehandel sal word. By die uitleg van elke Bybelgedeelte moet onder andere rekening gehou word met die literatuursoort van die betrokke Bybelboek ('n mens lê 'n geslagsregister anders uit as 'n gedig, en 'n historiese boek anders as 'n versameling spreuke), die historiese situasie waarin dit ontstaan het, die groot verband van die betrokke Bybelboek en die verband met die Bybel as geheel.

Die Wit Teologie het egter 'n "geheime hermeneutiese sleutel" waarvolgens die Bybel gelees en uitgelê moet word en so word met 'n vooropgestelde idee na die Bybel gegaan en word die hele Bybel gelees deur die bril van hierdiegeheime sleutel. Neser dui hierdie hermeneutiese sleutel, wat gebruik moet word om ALLE Bybelse uitsprake oor die koninkryk te interpreteer, soos volg aan: "Die koninkryk van die hemele is God se koninkryk op aarde oor Israel met Jesus op die Troon van sy Vader Dawid. Hou dit altyd voor oë, en u sal nie 'n fout maak met die betekenisse en bedoelinge van hierdie gelykenisse nie" (Neser, s.a.(4):13).

Die Wit Teologie handhaaf dan die beskouing dat daar 'n openbaring van geheime plaasvind. Die geheim wat by die Wit Teologie geopenbaar word, is dat die blankes God se Israel is. Neser (s.a.(1):3) roep dit uit: "Die GROOT ONTHULLING wat daar vir ons Blanke Westerse Protestantse Beskawing wag, is dat ONS die VOLK van GOD is!" (Beklemtoning F.W.C. Neser). Aan die hand van Venter (1989:40-42) word die volgende beoordeling gegee: Daar is is met ander woorde 'n nuwe openbaring na die Bybelse openbaring. Wat in die Bybel staan is vir die Wit Teologie nie God se finale Woord nie. Iets is nog uitstaande wat eers nou moet bykom. Wat die Wit Teologie aanbied is 'n soort verbetering op die Bybel, 'n soort super-Bybel. 'n Mens wonder wat het hulle Bybel, wat die Bybel in die hande van ander mense nie reeds het nie. As daar by die Bybel iets moet bykom, waar gaan dit ophou en wat gaan verhoed dat daar nie nog openbarings en nogmaals openbarings moet bykom nie? Wat is dan op die ou einde die belangrikste: die Bybel, of hierdie verdere "openbaring" op die Bybel waarsonder die Bybel glo nie werklik verstaan kan word nie?

Vir die Wit Teologie is die kern van die saak nie die Bybel nie, maar hierdie "openbaring" wat eers moet bykom, en dit is natuurlik die "openbaring" van die identiteit van Israel. Die Bybel word maar net bygebring om hierdie "openbaring" te sanksioneer.

By die Wit Teologie is die Bybel dan nie openbaring van God aangaande God nie, maar is die Bybel verdere inligting oor die verborge identiteit van hierdie sogenaamde nageslag van Israel. Die selfgesentreerdheid rondom eie Westerse kultuur en blanke etnisiteit word deur die Wit Teologie tot die kern van die geopenbaarde "Godsplan" verhef. Jesus Christus is nou nie meer die sentrum en sentrale openbaring van die Bybel nie, maar die belangrikste in die Bybel is die "openbaring" van die identiteit van die blanke Israel. Die gebruik van 'n eskatologiese benadering en die invulling van die Israel-identiteit in die "openbaring" wat plaasvind, is 'n handige strategie om die kleed van Bybelse aansien om die Wit Teologie te hang, sonder om die wesenlike van die Bybel enigsins ter harte te neem.

Die Wit Teologie lê totale beslag op die Bybel. Volgens hulle is die korrekte identifisering van Israel die eksklusiewe sleutel waarmee die Bybel verstaan moet word. Hulle draai egter hierdie slagspreuk om en palm ook die omgekeerde vir hulleself in. Hulle sê dat die Bybel eweneens die alleen-besit van die blankes is wat aan " Israel" behoort. Die Bybel is net vir Israel en vir die Blankes van vandag bedoel, en vir geen ander groep dwarsdeur die geskiedenis nie. "Dit staan dus vas dat die Bybel, Ou en Nuwe Testament, bedoel is slegs vir Israel en vir geen ander volk onder die hemel nie" (Neser, s.a.:14). Die Skrif toon ook aan "dat God net besig was met Israel en dat Jesus slegs aan Israel belowe was" (Hayes, s.a.(1):138).

Die Wit Teologie sien hulleself dan as die eksklusiewe werkterrein van God. God werk net met hulle en met niemand anders nie. Selfs die wederkoms van Christus hang een honderd persent van hulle af, want as daar nie 'n suiwer oorblyfsel van Israel gaan wees nie, kan die wederkoms nie plaasvind nie. Die Wit Teologie wil daarom doodseker maak dat die wederkoms plaasvind deur te sorg dat Israel suiwer en blank bly. "Dit lyk asof God iewers in hulle verwaandheid die afhanklike geword het van die wit ras wat Hy geskep het" (Venter, 1989:42).

Die Bybel word in die laaste instansie beskou as 'n blote geskiedenisboek van die blanke Israel en nie as 'n Openbaringsboek waarin God Homself openbaar nie. In hierdie verband stel die Wit Teologie: "Die Bybel is alleenlik geskryf vir die blanke ras. Dit is 'n geskiedenisboek van en vir die blanke ras. Ander rasse kom nie voor in die Bybel nie" (Anon, s.a.(2):5). Die Wit Teologie sien dus net die horisontale geskiedenis van Israel raak en erken nie dat die Bybel primêr Openbaringsgeskiedenis is nie.

Skrifgebruik.

Daar is reeds melding gemaak van die feit dat die Wit Teologie die Bybeltekste as losstaande tekste uit die verband losruk en dan aanhaal as sou daardie vers dit sê wat hulle wil hê hy moet sê, en niks anders nie. Die Bybel is egter nie in los teksversies geskryf nie. Deur die Skrif op so 'n manier te gebruik, kan iemand byvoorbeeld maklik bewys dat selfmoord geregverdig is deur die volgende teksverse uit die Bybel aan te haal: "Judas het homself gaan ophang" (Mat. 27:5), "gaan en doen jy net so" (Luk. 10:37b).

So word die Skrif deur die Wit Teologie op 'n biblisistiese wyse misbruik en gerekonstrueer sodat die tekste buikspreek eerder as om te spreek. Ook klankeksegese (soos dit op die oor val) word mildelik gedoen. Daar is reeds melding gemaak van die woord "saxon" wat sou dui op "Isaac-sons" (vgl. 2.1) en die Griekse woord "zizania" (parasitiese onkruid) wat sou dui op die "Azanians People" van vandag (vgl. 3.2.1.3). 'n Ander interessante voorbeeld waarop Van der Westhuizen (1989:71) dui is die volgende: Daar word dan ook deur die Wit Teologie beweer "dat alle sendingwerk buite Israel met geestelike hoerery in verband gebring moet word". Hierdie stelling word gesubstansieer met Jesaja 57:7: "Op die hoë berge het jy 'n plek ingerig vir jou onsedelikheid en daarheen opgeklim om offers te bring". Dat hierdie woorde totaal verwring word, is duidelik uit die volgende uitleg wat daaraan gegee word: "Die sendingaksies binne die Babiloniese stelsel, word mos deur die kerke hoog aangeslaan en baie offers is daarvoor gebring". Die onderstreping is gedoen om die ongelooflike "klankeksegese" uit te wys.

'n Ander handige meganisme wat die Wit Teologie gebruik is om elke keer die woordjie net te gebruik om sodoende alle ander moontlikhede uit te skakel. Let byvoorbeeld op hoe alle ander moontlike toepassings in die volgende opmerking summier uitgeskakel word: "Beide Sefanja en Jesaja het voorspel dat God se volk aan die einde van die dae in die onderkant van die Zambesie sal wees. Hulle kan net Suid-Afrika in gedagte gehad het" (Hayes, s.a.(1):voorwoord). In die gebied onderkant die Zambesie is nog baie ander lande en volke - dit is 'n kolossale oppervlakte. Vanweë die ingenomenheid met sy eie volk en sy eie belang, word die ander lande vir geen enkele oomblik eers as 'n moontlikheid oorweeg nie. "Vanweë hierdie tipe Skrifgebruik word deur assosiasie, identifisering en letterlike toepassing uitgekom by die punt waarop die skrywer in elk geval vooraf reeds besluit het" (Venter, 1989:53).

Om die onsinnigheid van die inhoud van Hayes se uitspraak te illustreer kan die volgende vermeld word: Die Amerikaner, Armstrong, is oortuig dat die Britse Eilande en die vasteland van Noord-Amerika die plek is waarheen die Bybel verwys. Die propageerders van die Wit Teologie wat in Suid-Afrika woon, is net so oortuig dat die Bybel Suid-Afrika as die woonplek van die tien stamme aandui. 'n Japannees sou seker met net soveel behendigheid kon aandui dat die Bybel na die eilande van Japan verwys as die plek waar die verstrooide stamme vandag is.

Vir die Wit Teologie is die hede ook die belangrikste. Die Bybel het volgens hulle niks te sê vir enige iemand anders wat in enige ander tyd of op 'n ander plek geleef het nie. Dit is net die mense wat aan " Israel" behoort, waarop die Bybel betrekking het. So word gedeeltes uit die Ou Testament soos Jesaja 8:1-7; Esegiël 20:46-48 en hoofstukke 37-39 (die sg. Russiese hoofstukke van Esegiël); Sagaria 10: 1-7 en 12:6; Jeremia 24 en dan veral Sefanja 3:10 baie dikwels in die geskrifte van die Wit Teologie gebruik. Die gedeeltes is baie gewild onder die Wit Teologie omdat hulle maklik as sogenaamde onvervulde "profesieë" gelees kan word wat direk op vandag betrekking het. So dui Jesaja 18:1 se vlerkgegons byvoorbeeld op krygsgedruis in Suid-Afrika; die riviere van Kus is die Zambesie, Cuando, Okavango, Kunene; en die boodskappers van Jesaja 18:2 is die swart terroristeleiers. Hayes (s.a.(1):228) oorweeg ook geen ander moontlikheid nie as net dat "die eerste vers van Jesaja 5 begin met die planting van ons volk in 1652. Die laaste vers eindig waar die Derde Wêreldoorlog in sy volheid woed".

So pleeg die Wit Teologie inlegkunde vanweë die siening dat die Bybel grotendeels oor vandag gaan. Die idees en verbeeldings van die Wit Teologie van vandag word ingelees in die woorde van die Bybel. Dit word by die Wit Teologie 'n metode om hulle eie opinie te klee in die woorde en die gesag van die Bybel, sonder om dit wat die Bybel werklik sê, aan die Woord te stel. Dit is ook gevaarlik om enige soort inlegkunde te pleeg. So byvoorbeeld lees die Wit Teologie in die Bybel in dat slegs blankes gered word. 'n Mens sou nou kon vra: Sou dit nou voor die voet alle blankes insluit, selfs die Rooms-Katolieke, Grieke en Italianers wat ook onder die blankes woon?

Om die eienaardige manier van Skrifuitleg (eksegese) by die Wit Teologie te illustreer, word die "eksegese" van Steenkamp (1989c:7) aangaande die man van Ethiopië (Hand. 8:27) kortliks weergegee: "So graag wil die liberale teologie tog beweer dat die man 'n swarte uit Afrika was...Die man van Ethiopië, wat nou in die nuwe Afrikaanse Bybel die Ethiopiër genoem word, kan ook niemand anders wees as 'n verstrooide Israeliet nie.

Redes:

• Hy lees uit die Hebreeuse taal uit 'n boekrol - wat hy waar in die hande kry? En wie het hom Hebreeus geleer?

• Hy gaan bid in die tempel in Jerusalem. Is dit uit onkunde of uit behoefte?

• Hy beklee 'n aansienlike posisie in die hofhouding (soos Josef en Daniël in die vreemde).

• Hy en Filippus verstaan mekaar en binne 'n paar kilometers verstaan hy die Skrif. Dit is tog bewys dat 'n swarte jare neem om iets van die Evangelie te verstaan en wat my betref, kan die swarte dit nooit verstaan nie.

• Hierdie gedeelte in die Nuwe Testament is 'n bewys van die vervulling van die profesie in Jes. 56".

Die Bybel bestaan uit voorspellings.

Omdat die Wit Teologie aanhou om te probeer om die blankes van vandag in die sentrum van die Skrif te stel, bring dit by hulle 'n bepaalde Skrifbeskouing en Skrifhantering te weeg. Die Bybel word deur die Wit Teologie oorwegend as 'n boek van voorspellings gesien. So word die eie literatuursoorte van die Bybel nie in gedagte gehou nie, en word alles as letterlike voorspellings gelees.

Die aanhangers van die Wit Teologie noem die voorspellings wat hulle in die Bybel indra "profesie". Volgens hulle bestaan een derde van die Bybel uit sulke "profesieë", en dit vorm vir hulle die wesenlike van die Skrif. 'n Ander gedeelte wat nou nie "profesie" is nie kan net sowel deur die Wit Teologie weggelaat word. Een rede hiervoor spruit uit hulle biblisistiese vergissing dat Jesaja die oudste profeet is, omdat die boek Jesaja in die Bybel die eerste geplaas is van al die profetiese boeke. Jesaja sou as eerste profeet dan reeds in sy eerste hoofstuk (Jes. 1:11,13) die brandoffers en al die voorafgaande gedeeltes in die Ou Testament ter syde gestel het (vgl. Venter, 1989:49). 'n Ander rede hoekom die res buite rekening gelaat kan word en net die toekomstige profesieë in ag geneem hoef te word, is omdat die Wit Teologie net geïnteresseerd is in dit wat hulle direk raak. Net die profesieë het op hulle betrekking en dit is al wat belangrik is. Indien die profesieë nie letterlik op hulle toegepas kan word nie, as hulle met ander woorde nie een of ander verband in die literatuur met hulle eie tyd kan vind nie, word dit gerieflikheidshalwe buite rekening gelaat. Die "voorspellings" in die Bybel het volgens die Wit Teologie ook net een moontlike toepassing en slegs verklarings wat in lyn is met hulle eie uitgangspunte word aangebied. So word telkens profetiese voorspellings raakgelees, wat dan sou "bewys" dat die Bybel waar is. (Wit Teologie het dan ook 'n pamflet uitgegee getiteld: Die Bybel is waar! waarin die "profesieë" wat vervul is daarop sou dui dat die Bybel waar is). So verwys Joël 2:5 en Habakuk 1:8,9 volgens die Wit Teologie na vliegtuie; Joël 2:30 na die atoombom wat in Japan gegooi is; Esegiël 38:2 se Ros is Rusland en Meseg in dieselfde vers het ontwikkel in Moskou (Neser, 1976:4); Sagaria 14:2 dui op die effek of nagevolge van die atoombomontploffings by Hirosjima en Nagasaki in 1945 en Nehemia 2:4 se strydwaens "is niks anders nie as motorvoertuie wat die eerste keer in 1914-18 vir oorlogvoering gebruik is" (Eksteen, 1988:13). Die geopende boekie in Openbaring 10:1,23 dui op die groot hervorming of Reformasie as sou Openbaring die Reformasie voorspel het. "Hierdie geopende "boekie" is 'n openbaring van die geopende Bybel wat gedurende dié tyd weer 'n oop Boek geword het" (Neser, s.a.(3):120,121).

Die Derde Wêreldoorlog word volgens die Wit Teologie letterlik voorspel in Esegiël 38 en 39, Joël 3, Sefanja 1:14-18 en Sagaria 14:1-13. Iemand uit die vorige eeue sou seker alles toegepas het op die Eerste of Tweede Wêreldoorlog. So sê die Bybel vir elke mens iets anders. Daar moet eerder gevra word wat die Bybelskrywer in sy tyd met 'n bepaalde uitspraak bedoel het en hoe daardie bedoeling deur die eeue heen verstaan is en ook op ons tyd betrekking het.

Die Wit Teologie luister egter nie noukeurig na wat die Bybel ons oor God sê nie, maar verbeel hulle dat die Bybel sekere dinge sê. Die Bybel is egter nie in sulke verborge taal geskryf nie, maar is duidelik want selfs 'n kind kan deur die lees van die Bybel die weg tot saligheid verstaan en dit glo.